Najstarsze ślady pobytu grup plemiennych na ziemi rymańskiej pochodzą z neolitu (m.in. dokumentują ten fakt znaleziska z okolic Drozdowa, Rzesznikowa czy Skrzydłowa). Nad brzegami wód odnaleziono ślady obozowisk wędrownych grup myśliwskich - zbieraczy. Pod koniec neolitu pojawiły się na tych terenach grupy plemion zajmujących się uprawą roli i hodowlą bydła. Różne grupy neolityczne przekształciły się z czasem w plemiona kultury przedłużyckiej, która zapoczątkowała kulturę łużycką (ok. 1300 p.n.e.) - jej początki datuje się na koniec epoki brązu i początek epoki żelaza. Plemiona tej kultury zasiedliły przede wszystkim obszar moreny czołowej.
Osadnictwo kultury łużyckiej jest stosunkowo dobrze udokumentowane na ziemi rymańskiej. Dokumentują je ślady odkryte w kilkudziesięciu punktach osadniczych w okolicach Drozdowa i Drozdówka.
Także z tego okresu pochodzą m.in.: cmentarzysko z okolic Jarkowa, osady kultury łużyckiej w pradolinie rzeki Dębosznicy, nad Wkrą, w Starninie oraz nad rzeką Mołstową.
W VI - V wieku p.n.e. z Pomorza Gdańskiego nad Parsętę i dalej docierają plemiona kultury pomorskiej. Z początków naszej ery pochodzą znaleziska importów rzymskich, świadczące o istnieniu żywej wymiany handlowej z imperium. Osady z okresu wpływów rzymskich zlokalizowane są np. w okolicach Dębicy i wsi Leszczyn.
W III - IV wieku n.e. wzrasta napór plemion germańskich, zaś w V i VI wieku następuje na tych terenach szereg przesunięć osadniczych. Dopiero od IX wieku datuje się wyraźniejszy obraz osadnictwa na Pomorzu Zachodnim. Osady wczesnośredniowieczne, lokowane były na nieznacznych wzniesieniach terenowych, w bezpośrednim sąsiedztwie wody. Na szczególną uwagę zasługuje rozległa osada nad rzeką Mołstową (w okolicach Rzesznikowa).
Średniowieczną metryką dokumentują się wsie: Rymań, Dębica, Gorawino, Jarkowo, Rzesznikowo, Starnin. Średniowiecze było okresem powstawania nowych form i struktur osadniczych. Na dawną sieć osadniczą zostały narzucone, wraz z kolonizacją i lokacją wsi na prawie niemieckim, nowe formy osadnicze. W rozwoju osadnictwa dużą rolę odegrało duchowieństwo, później także feudałowie i miasta. Lokowanie wsi na prawie niemieckim powodowało znaczne zmiany w strukturze osadnictwa wiejskiego. Zakładano nowe wsie, a istniejące rozmierzano i regulowano.
Okres gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej, której początek przypada na przełom XV i XVI wieku, to okres kształtowania się dużych majątków ziemskich. Folwarki powstawały najczęściej we wsiach małych o nieregularnych układach siedlisk i pól. W pierwszej połowie XIX wieku obok wsi regularnych zaczęły powstawać także wsie małe, nieregularne.
Miejscowość Rymań dawniej
Początek XIX wieku stanowi zakończenie długiego okresu rozwoju wsi feudalnej i jednocześnie początek nowego okresu wielkich zmian osadniczych, które zostały wywołane przeobrażeniami w życiu społeczno-ekonomicznym wsi, takim jak: uwłaszczenie chłopów, parcelacja i komasacja gruntów, wprowadzenie nowych technik uprawy, nowych narzędzi i roślin uprawnych. Procesy te wpłynęły na zmianę układów przestrzennych wsi. W ciągu ostatnich 150 lat miały miejsce największe zmiany w strukturze osadniczej spowodowane przez industrializację, zmianę funkcji wsi, zmiany własności, przemiany społeczno-gospodarcze wsi. Najbardziej istotne zmiany nastąpiły po II wojnie światowej - parcelacja wielkich majątków ziemskich, dzielenie dużych gospodarstw, tworzenie różnych form gospodarki uspołecznionej (spółdzielnie produkcyjne, PGR-y). Nie uległa jednak zasadniczym zmianom podstawowa struktura sieci osadniczej.
Miejscowość Rymań dawniej
